جایگاه عقل در الهیات از نگاه متکلمان مسلمان
Authors
abstract
علی اله بداشتی* چکیده متکلمان مسلمان درباره حد و مرز عقل بشری در شناخت حقایق فرا طبیعی دین دیدگاه های گوناگون دارند. برخی مانند معتزله به شدت عقل محورند و برخی مانند سلفیه عقل گریز ولی سنت محورند و گروهی دیگر مانند اشاعره که طیف گسترده ای از متکلمان را در خود جای داده اند دو گروه اند که برخی حدود دخالت عقل در فهم حقایق دین را مضیّق و برخی دیگر موسّع می دانند. متکلمان امامیه عقل و نقل را در شناخت این حقایق معتبر می دانند. در این مقاله براساس مستندات متکلمان این سخن برهانی شده است. *** *. دانشیار دانشگاه قم. [i].مراد از الهیات در اینجا بالمعنی الاخص یا حقایق فرا طبیعی است که ادیان الهی از آن سخن می گویند. جایگاه عقل در الهیات[i] از نگاه متکلمان مسلمان علی اله بداشتی* چکیده متکلمان مسلمان درباره حد و مرز عقل بشری در شناخت حقایق فرا طبیعی دین دیدگاه های گوناگون دارند. برخی مانند معتزله به شدت عقل محورند و برخی مانند سلفیه عقل گریز ولی سنت محورند و گروهی دیگر مانند اشاعره که طیف گسترده ای از متکلمان را در خود جای داده اند دو گروه اند که برخی حدود دخالت عقل در فهم حقایق دین را مضیّق و برخی دیگر موسّع می دانند. متکلمان امامیه عقل و نقل را در شناخت این حقایق معتبر می دانند. در این مقاله براساس مستندات متکلمان این سخن برهانی شده است. واژگان کلیدی: عقل، معتزله، امامیه، اشاعره، سلفیه *** *. دانشیار دانشگاه قم. پی نوشت ها [i].مراد از الهیات در اینجا بالمعنی الاخص یا حقایق فرا طبیعی است که ادیان الهی از آن سخن می گویند.
similar resources
بررسی چیستی مرگ از نگاه متکلمان مسلمان
بحث از مرگ به عنوان یکی از سوالات اصلی بشر همواره مورد توجه ادیان الهی به ویژه اسلام و اندیشمندان و فلاسفه و متکلمان قرار گرفته است، و به عنوان یکی از مسائل اعتقادی در مباحث معاد مورد توجه خاص قرآن کریم و روایات ائمه معصومین (علیهم السلام) می باشد. در بینش اسلامی مرگ فعلی از افعال الهی و امری وجودی است که به صورت قانون و سنت جاوید خداوند بر جهان هستی حاکم است و شامل همه موجودات زمینی به ویژه ان...
جایگاه عقل در معرفت دینی از نگاه امام علی(ع)
تعیین سهم عقل در فهم و معرفت دینی از بُعد اعتقادی، اخلاقی، فقهی و حقوقی یکی از بهترین روشهای شناخت دین است که در حوزۀ پژوهشهای دینی و جذب و اقناع فکری نسل جوان مطرح بوده است. در بررسی سخنان و بیانات امام علی(ع) به عنوان مفسر و مبیّن دین، ما شاهد گزارههایی هستیم که در آن عقل، در دو قسم، عقل نظری و عملی به معنای «ادراک و آگاهی»، هم به فهم کلّیات میپردازد و هم میتواند در ادراک خوبی و بدی ر...
full textتبیین وحی از دیدگاه متکلمان مسلمان
تبیین وحی از منظرهای مختلف قابل بررسی و پیگری است، زیرا تحلیل وحی مورد توجه متکلمان، فلاسفه، عرفا و مفسران قرآن بوده است. آنان با گرایشهای کلامی، فلسفی، عرفانی و تفسیری خود، دست به تبیین وحی زده و به این ترتیب، نظریههای کلامی، فلسفی، عرفانی و قرآنی وحی را در تحلیل وحی پدید آوردهاند. ما در این نوشتار به نظریههای متکلمان خواهیم پرداخت و تبیینهای آنان را از وحی ارائه خواهیم داد. به طور کلی، ...
full textدیدگاه متکلمان مسلمان درباره نظام فیض
متکلمان مسلمان در برابر قاعده «الواحد لایصدر عنه الا الواحد»، به دو دسته تقسیم شدند. برخی که دارای گرایشهای فلسفی قویتر بودند، از این قاعده و یکی از نظریههای نظام فیض دفاع کردند؛ برای نمونه خواجه نصیرالدین طوسی فیض را با زبان ریاضی و به صورت نمادین تقریر کرده است. اما اکثریت متکلمان مسلمان با قاعده الواحد و نظریههای ارائه شده درباره نظام فیض به مخالفت پرداختند. مخالفت گروه اخیر از دو حیث رو...
full textجایگاه عقل در معرفت دینی از نگاه امام علی(ع)
abstract one of the best ways of understanding religion is to determine the role and status of reason in religiousknowledgeregarding faith, morality, theology, and law. this issue has been posed in religiousstudies for attraction and persuasion of younger generation. in our survey of imam ali’s speeches and sayings, as the true commentatorof the religion, we encounter propositions in which reas...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
دو فصلنامه عقل و دینجلد ۲، شماره ۱، صفحات ۱۸-۳۹
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023